tragjasi

Ka vuajtur shume gjate luftes se pare dhe te dyte boterore.Eshte djegur e shkaterruar tre here por nuk eshte gunjezuar. I ka dhene Luftes Nacionaliste Clirimtare 4 heronj dhe 38 deshmore nga bijte e tij trima dhe fisnike. Nga ky fshat kane dale malit partizane mbi 200 djem e vajza te radhitur ne ceta e batalione te ndryshme. Tradita e hershme ketij fshati, ku cdo familje derdhte kontribut financiar per te krijuar "bursen e fshatit" me ane te se ciles mbeshteteshin financiarisht studentet me rezultate te mira per te ndjekur studimet e larta jashte shtetit ,e ben kete fshat unik ne vecorite,sjelljet dhe karakteristikat e tij.

Shkolla 8-vjecare e Tragjasit mban emrin e heroines se popullit "Zonja Curre" dhe eshte nder te paktat shkolla ne Republiken e Shqiperise e dekoruar me urdherin "Naim Frasheri i Arte". Ka nxjerre nga gjiri i saj mbi 2500 vete me arsim te mesem, mbi 600 kuadro me arsim te larte,nje armate te tere intelektualesh te fushave te ndryshme. Nje pjese e madhe e tyre kane arritur poste te larta drejtuese deri ne Ministra,Zv/Ministra, Drejtore Drejtorie etj. Ushtrise shqiptare i ka dhene mbi 200 kuadro shembullore.Ka njerez mikprites,bujare,arsimdashes e me kulture, te cilet ecin me kohen por respektojne ne te njejten kohe doket edhe zakonet e trasheguara nga te paret e tyre.

Ne qoftese ju jepet rasti per ta vizituar kete vend te mbrekullueshem i cili zhvillohet me ritme te shpejta nga dita ne dite, ju keshillojme te mos ta humbisni kete mundesi.

Ishte Janari i vitit 2001 kur lindi ideja e krijimit te nje faqe interneti dedikuar Tragjasit. Nje historik i shkurter i fshatit dhe disa te dhena per deshmoret qene materialet e para qe u publikuan nen emrin e asaj qe sot mbare njihet si ''web-faqja e Tragjasit''. Ideja dhe qellimi ishin te thjeshta ! Njohja,konservimi dhe promovimi i vlerave e trashegimise kulturore te fshatit u bene tre brinjet kryesore qe formonin trekendeshin baze mbi te cilin do te zhvillohej ky projekt.

Ka kaluar nje kohe e gjate dhe eshte bere nje pune e madhe disa vjecare per ekzistencen,pasurimin dhe vazhdimesine e faqes. Brendia e saj ka qene e mbushur me materiale historike per fshatin dhe shkollen, me informacion per heronjte dhe deshmoret. Nuk kane munguar gjithashtu krijimtarite letrare te autorve tane. Nje liber shenimesh per vizitoret dhe se fundmi hapja e forumit shenuan konsolidimin e plote te faqes duke e bere ate edhe me interaktive.Nje numer i madh vizitoresh shfletojne perdite faqet tona per te marre pjese ne diskutime te ndryshme ne forum. Bashkefshatare nga vende te ndryshme te botes e vizitojne faqen rregullisht duke kontaktuar cdo dite me njeri tjetrin per te ndare gezimet,hidherimet dhe informacionet e ndryshme qe disponojne.

Bashke per Tragjasin !

O Tragjasjote, ku jini?

Si harruat,pse nuk vini?

Hajdeni,ju dua shume,

Ketu do gjeni rinine,

Do takoni babe e nene,

Do kujtoni vegjeline ...

Te varret ne Mokorave,

Dola te te shoh kundruall,

Dhe jam ulur,kam pushuar,

Fillova te dredh duane,

Trup e shpirt te sakatuar,

Kur te pashe te ligeshtuar,

Te djegur,te perveluar...

Ka ardhur yt bir,se sheh?

Si fik faqet me jane rreshkur,

Se jam plakur e jam fishkur

Ke te drejte qe nuk me njeh,

Se dhe shume jam vonuar,

Por gjithmone te kam kujtuar

Por dhe ti o fshat i dashur,

Qenke tretur dobesuar,

Spaska me porta me harqe ,

E me gure te latuar.

Dhe sarajet me dy kate,

Ferrat ti paskan mbuluar,

Ste shoh dot me lote ne faqe,

Mos me rri i ligeshtuar.

Kam ardhur te shuaj mallin,

Te shoh fushen edhe malin,

Te bredh sokaket e tua,

Nga Stavroi ne perrua,

Te freskoj ballin ne krua.

Te shoh shkollen e xhamine

Se me kujtojne rinine.

Te kerkoj te paret tane,

T`u gjej varret ku i kane,

T`u flas,tu ulem ne gjunje,

T`u them se kam ardhur une ,

T`u vendos nje pllake guri,

Qe te mos humbasin kurre.

Te dal tutje ne lemenj,

Te degjoj zile kembore,

Te shoh kopene ne brinje,

I terbojne cjepte percore,

Nga keng`e cules dyjare

Mikja te mos flere fare.

Te shikoj vajzat e fshatit,

Si thellezat monopatit,

Qe vijne duke kenduar,

Aty ne te perenduar,

Mbajne furkat neper duar,

Meskeputura si ngjala,

C`te shohe hena kur te dale!

Te takoj motrat e mia,

Me niper e mbesa plot,

Te mblidhen tek avllia,

Te kater te thinjur sot,

Ti puth ne balle te tria,

Do ikim pa vijme mot.

Tek bregu gjej babane,

Mbase mbledhur prane jane,

Ne kuvend nga cdo mehalle,

Si ogic ti qendroj prane,

Si dikur kur isha djale,

Malli shume me ka marre,

Kam kohe qe se kam pare.

Pastaj te clodhem ne krua,

Ku nisin rruget e tua,

Si blete zogjte ne rrepe,

Here ikin,vijne prape,

Keng`e tyre me deh mua,

Me kujton ate qe dua.

Shkolla e Tragjasit – shënime nga Sali Jemin Troqe

Unë Sali Troqe bëj nje vizitë në shkollën “Zonja Çure” të Tragjasit,ku kam punuar nga viti 1952 deri më 1990.Tragjasi ka patur dy shkolla,e Fushës dhe e Fshatit.Shkolla e Fushës ka patur mësues Islam Gjonin.Më 1946 u hap shkolla e Fshatit te Ri.Në Tragjasin e vjetër mbeti një shkollë me 4 klasa dhe 42 nxënës.Mësuesi i fundit në vitin 1955 kam qënë unë dhe Bejko Selmani nga Radhima.Kjo shkollë u mbyll ,pasi me forcë u shpërngulën familjet në Fshat të Ri.

Më 1955 Tragjasi mbeti me një shkollë ,e cila ka qënë shkolla bazë për Radhimën,Dukatin dhe Orikumin.Këtu kanë mësuar fëmijë nga gjithë Shqipëria,se ishin fëmijë të oficerëve të bazës ushtarake Pashaliman,që kishin mbaruar studimet në Sevastopol,Ukrainë e Moskë.

Në këtë shkollë kanë mësuar edhe 13 fëmijë nga Dibra..Tre familje ishin internuar në Orikum.Këta ishin të familjes Ndreaj të Dibrës dhe kishin 13 fëmijë.Këta fëmijë i kam patur unë nxënës,pasi kam qënë mesuesi i parë me 4 klasë (kolektive) në Orikum.Këta fëmijë të gjithë erdhën në shkollën e Tragjasit.Mbaj mënd:

•Teuta Ndreu- u martua në Tragjas

•Dilaver Ndreu

•Sadik Ndreu

•Zana Ndreu

•Moza Ndreu

Me Teuta Ndreun mbaj edhe sot shoqëri.Këta fëmijë të Ndreje ,ne mësuesit e Tragjasit i kemi trajtuar shumë mirë.Unë kam qënë mësues edhe në Orikum,Dukat Fshat ,në Armen dhe Gorrisht.Vitin e dytë të profesionit kam punuar si mësues i klases së katërt në Dukat Fshat, vitet 1953-1954.Një popull i mrekullushëm,bujar,të besës dhe shumë mikpritës.I mbaj mënd dhe sot ata fëmijë dhe kam miqësi edhe pse jam 79 vjeç:

Hasan Halili

Bego Vangjeli

Ibrahim Bejko

Thanas Kapo

Azis Halili

Alem Vangjeli

Qyran Dhima

Dhimitër Dhima

Abil Xhebro

Vexhi Nelo

Ago Nezha

Pano Leka

Sulltën Shaka

Në Tragjas kam punuar 31 vjet,gjithmonë kam punuar me kl.IV,por disa herë për nevojë kuadri kam dhënë mësim edhe në 7- vjeçare,pasi kam qënë pak djalë i shkathët.

Për shumë vite kësaj shkolle i kanë dhënë gjallëri fëmijët e oficerëve dhe 13 fëmijët e Ndreajve.Një vit patëm një djalë 13 vjeç nga Ukraina.Interesante me atë fëmijë ishte se ai i njihte mësuesit e zonës.Sasha e quanin dhe na nderonte kudo.Këta ishin fëmijë të shëndoshë dhe të veshur mirë.Në shkollën e Tragjasit emëroheshin mësues pak të mirë,sepse kishte fëmijë nga fshati dhe qyteti .Duhesh zbutur kontrasti midis fshatit të varfër dhe fëmijëve që thashë më lartë.

Dy fjalë si u ndërtua fshati dhe shkolla.

Projektin e fshatit e bëri qeveria Jugosllave.Duhesh ndërtuar një fshat me një rrugë të asfaltuar,me drita dhe ti thuhesh Shqipërisë,kështu ndërtohet një fshat socialist.

U ndërtuan shtëpitë e dëshmorëve ,si shtëpia e Çurre,Memo Haxhiut,Lulo Meços,Imer Gjomemos,Sulejmën Beqirit..U ndërtua dhe shkolla dhe shtëpia e kulturës.

Faik Bejo thotë edhe sot :-Këto shtëpi janë ndërtuar me paratë e Titos.

Çfarë ndodhi me 1948? U prishën marëdhëniet me Jugosllavinë dhe projekti u prish.

Respekt për muret ,bangot e gjithë ambientet e kësaj shkolle të nderuar me”Medaljen e Arit”.Respekt kanë sot gjithë brezat që janë shpërndarë në të gjithë Botën.

Do ta ruajmë dhe do ti respektojmë për jetë këta mure.

Unë jam i datlindjes 29.03.1935.Kam dalë në pension më 29.03.1990.Shkollën e lashë me 192 nxënës.

Sali Jemin Troqe

Ndodhet 25 kilometra ne Jug te qytetit te bukur bregdetar te Vlores. Kufizohet me Orikumin, Radhimen, Dukatin dhe Gjormin.Perbehet nga 150 shtepi dhe 1300 banore.Natyra i ka dhuruar nje pozicion gjeografik te perkryer duke nderthurur me njeri tjetrin malin,fushen dhe detin.Ne qender te tij buron uji i fresket i Izvorit i cili pasi krijon nje liqen te vogel,derdhet nepermjet lumit me te njejtin emer,ne detin Jon. Shtepite e ketij fshati piktoresk qendrojne rreze malit te Lungares duke shikuar qetesisht detin e bukur te Jonit dhe qytezen e Orikumit qe ndodhet perkarshi.

Siper,mes maleve te larte ndodhet fshati i vjeter i Tragjasit , vendi ku u linden dhe jetuan te paret tane. Ai qendron i heshtur e ne vetmi, duke shijuar te vetmen gje qe i ka ngelur nga koha,panoramen fantastike qe ja mundeson pozicioni i saj gjeografik.Njerin sy e mban nga rruga duke pritur me deshire te madhe qe dikush ta vizitoje e te kujdeset per te.